Tử Vi Lý Số :: Diễn đàn học thuật của người Việt

42. Một đám mây trắng.

Một ông tăng hỏi Nguyên An:
- Kinh Phật nói cúng dường cho trăm ngàn vị Phật chẳng bằng cho một người phàm tục ăn cơm, không biết trăm ngàn vị Phật có tội lỗi gì, còn người phàm tục có công đức gì?
- Một đám mây trắng ngang cửa hang, biết bao chim lạc lối về tổ.
(Thiền Cơ)
Mây trắng chỉ sự chấp Phật, càng chấp càng xa lìa tự tánh.

43. Thế nào là siêu Phật, vượt Tổ?

Có ông tăng hỏi Vân Môn:
- Thế nào là siêu Phật, vượt Tổ?
- Ma Hoàng Bồ Châu, Phụ Tử Ích Châu!
(Vân Môn Lục)
Câu hỏi hãy còn chấp Phật, pháp; Câu đáp đả phá mọi trói buộc để tiến tới cảnh giới tối cao.
(Long Mãn)

44. Không nói.

Đạo Ngô dẫn đệ tử Tiệm Nguyên đến tang gia phúng điếu. Tiệm Nguyên vỗ quan tài mà nói:
- Sống ư? chết ư?
Đạo Ngô nói:
- Ta không nói sống, cũng không nói chết.
- Tại sao không nói?
- Không nói! Không nói!
Khi về tự viện, Tiệm Nguyên nói:
- Lão sư nói mau, nếu không con sẽ đánh.
- Muốn đánh, cứ đánh, ta không nói.
Tiệm Nguyên bèn đánh sư phụ. Khi Đạo Ngô mất Tiệm Nguyên đến Thạch Sương và kể lại câu truyện trên. Thạch Sương nói:
- Ta không nói sống, cũng không nói chết!
- Tại sao không nói?
- Không nói, không nói.
Tiệm Nguyên nghe rồi liền ngộ. Một hôm, tại pháp đường Tiệm Nguyên vác cuốc đi từ Đông sang Tây. Thạch Sương hỏi:
- Ngươi làm gì đó?
- Tìm linh cốt của tiên sư.
- Ngươi chẳng thấy nước lớn mênh mông, sóng bạc ngập trời, tìm linh cốt tiên sư cái gì?
- Vậy, con đã phí công rồi!
(Cảnh Đức Truyền Đăng Lục)
Đạo Ngô và Thạch Sương không nói sống, không nói chết vì sống chết là những ý niệm đối đãi, còn ở trong hiện tượng giới. Câu của Thạch Sương "ngươi chẳng thấy nước lớn mênh mông, sóng bạc ngập trời" chỉ Phật tánh sung mãn khắp trời đất. Câu đáp của Tiệm Nguyên hàm ý "Đúng vậy! Đó là điều con muốn nói!"
(Long Mãn)

45. Người có Nam, Bắc; Phật Tánh vốn không Bắc, Nam.

Huệ Năng lúc mới đến gặp Ngũ tổ Hoàng Nhẫn, Hoằng Nhẫn hỏi:
- Ngươi là người ở đâu, đến đây cầu việc gì?
- Đệ tử người Lãnh Nam đến vái sư phụ, chỉ cầu làm Phật, không cần gì khác.
- Người Lãnh Nam còn dã man sao thành Phật được?
- Người có Nam, Bắc, Phật tánh vốn không Bắc, Nam
(Pháp Bảo Đàn Kinh)
Phật tánh ai cũng có, làm gì có phân biệt!
Sửa bởi hiendde: 24/12/2013 - 00:20

46. Làm trâu.

Phổ Nguyện lúc sắp mất, một ông tăng hỏi:
- Thiền sư mất rồi đi đâu?
- Xuống núi làm trâu.
(Thiền Cơ)
Tự tánh ở khắp mọi nơi, không vì sanh tử mà tăng hay giảm.

47. Xanh, vàng, đỏ, trắng.

Một ông tăng hỏi Huệ Chân:
- Thế nào là tùy sắc ma ni châu?
Ngộ Chân đáp:
- Xanh, vàng đỏ, trắng.
- Thế nào là không tùy sắc ma ni châu?
- Xanh, vàng, đỏ, trắng.
(Thiền Cơ)
Tùy sắc ma ni châu chỉ tướng; không tùy sắc ma ni châu chỉ thể. Câu đáp của Ngộ Chân chỉ thể tướng là một.

48. Lão Tăng đau lưng.

Một ông tăng thưa với Đầu Tử:
- Đệ tử từ ngàn dậm lại, thỉnh cầu thiền sư tiếp dẫn.
- Hôm nay lão tăng đau lưng.
(Thiền Cơ)
Câu đáp của Đầu Tử ám chỉ ông tăng tự tiếp.

49. Dụng tâm liền sai.

Một ông tăng hỏi Thủy Lục:
- Đệ tử dụng tâm chỗ nào?
- Dụng tâm liền sai.
- Khi không khởi một niệm thì sao?
- Là một gã vô dụng.
(Thiền Cơ)
Dụng tâm là có sai biệt, là còn ở trong hiện tượng giới; không khởi một niệm là bước vào bản thể giới, "là một gã vô dụng" là lại quay về hiện tượng giới.

50. Xá Lợi.

Một hôm Đơn Hà đến Huệ Lâm Tự ở Lạc Dương. Hôm đó trời rất lạnh. Đơn Hà bèn lên điện Phật lấy tượng Phật bằng gỗ xuống, đốt để sưởi ấm. Chính lúc đó viện
chủ tới, bèn hét lên:
- Sao ngươi lại đốt tượng Phật vậy?
Đơn Hà lấy gậy bới trong đống tro mà đáp:
- Ta tính đốt tượng Phật này để tìm xá lợi.
Viện chủ kinh ngạc hỏi:
- Phật gỗ làm sao có xá lợi?
- Không có sao? Vậy ta xin thỉnh hai vị nữa, đốt để sưởi ấm được không?
(Thiền Thuyết)
Đạo nhân vô tâm, nên mọi hành động đều tự do, tự tại không bị hình thức trói buộc.

51. Ngươi tên chi?

Tam Thánh là đồ đệ của Lâm Tế đến gặp Ngưỡng Sơn. Ngưỡng Sơn hỏi:
- Ngươi tên chi?
- Huệ Tịch.
- Huệ Tịch là tên của lão nạp.
- A! Đúng rồi, đệ tử là Huệ Nhiên.
Ngưỡng Sơn ha hả cười lớn.
(Bích Nham Lục)
Khi vượt lên khỏi cá thể thì Huệ Tịch tức là Huệ Nhiên, Huệ Nhiên tức là Huệ Tịch.

52. Thùng nước thủng đáy.

Ni cô Như Đại mới đầu theo Tổ Nguyên học thiền, sau lại theo Thánh Nhất quốc sư, phụ trách bửa củi, gánh nước. Một hôm, ni cô đội thùng nước trên đầu mà đi, bỗng đáy thùng rơi ra. Ni cô do đó tỉnh ngộ, bèn làm bài kệ:

頂頭 桶 底
Đính đầu dõng để
忽脫 落
Hốt thoát lạc
水已 不 留
Thủy dĩ bất lưu
月不 宿
Nguyệt bất túc.

Trên đầu đội thùng nước
Đáy thùng bỗng vỡ tung
Không còn nước trong thùng
Không còn trăng trong nước!
(Nhất Nhật Nhất Thiền Ngữ)
Bài kệ cho thấy Ni cô đã đạt được tâm cảnh chân không vô tướng.

53. Chết đứng.

Có một lần Ẩn Phong đi đường gập hai đoàn quân đang giao chiến chưa phân thắng bại. Thiền sư lấy tích trượng ném lên không. Hai đạo quân đang đánh nhau, bỗng thấy một vị hòa thượng bay qua bèn ngưng đánh nhau mà xem sự kiện lạ lùng ấy. Ẩn Phong hiển lộ thần thông rồi, sợ người nói mình thi hành yêu thuật hoặc chúng bèn về Ngũ Đài Sơn mà nhập diệt. Ẩn Phong hỏi chư tăng:
- Ngoài chết ngồi, chết nằm, có ai chết đứng chưa?
Mọi người đáp có. Lại hỏi:
- Có chết đứng rồi, nhưng có lộn ngược đầu mà chết chưa?
Chư tăng đáp:
- Chưa thấy qua.
Ẩn Phong bèn lộn ngược đầu mà hóa. Chúng tăng rất phục, muốn đem đi hóa nhưng đẩy thế nào cũng không được. Thiền sư có một em gái là Tỳ khưu ni, nghe vậy chạy đến nói rằng:
- Sư huynh sống tác quái, chết rồi còn tác quái!
Nói rồi đẩy một cái, thây liền ngã.
(Thiền Viên)
Thiền có chỗ không thể nghĩ bàn, đây chính là một trong những truyền kỳ của Thiền vậy.

54. Chẳng đi đêm.

Triệu Châu hỏi Đầu Tử:
- Kinh nghiệm của người tu Thiền “chết đi sống lại” như thế nào?
- Đêm tối chẳng đi, đợi trời sáng hãy đi.
(Nhất Nhật Nhất Thiền)
Người tu Thiền tham công án đến mức hòa với công án là một, lúc đó là đạt tới mức Chân Không Vô Tướng, từ cái không đó lại tạo ra cái có (Chân Không Diệu Hữu). Đó là từ u ám (đêm) mà dẫn tới sáng (trời sáng) vậy.

55. Bán một cân thịt thượng hạng.

Có một lần Bàn Sơn đi đường, thấy một người khách mua thịt heo, nói với người bán thịt rằng:
- Bán cho ta một cân thịt thượng hạng.
Người bán thịt bỏ dao xuống, khoanh tay trước ngực, nói rằng:
- Thớt thịt này chẳng phải toàn là thượng hạng sao?
Bàn Sơn nghe câu nói đó bỗng nhiên tỉnh ngộ.
(Chánh Pháp Nhãn Tạng)
Bàn Sơn vì vấn đề thiện ác đối lập làm cho phiền não, nghe được câu nói của người bán thịt rồi liền nhập vào cảnh giới Bình Đẳng Vô Sai Biệt, không còn ác cũng không còn thiện.
(Long Mãn)

56. Hành cước tăng.

Có một ông tăng tới tham kiến, Trần Tôn Túc hỏi:
- Ngươi là một vị hành cước tăng phải không?
- Phải.
- Lễ Phật chưa?
- Lễ Phật đất đó làm gì?
Ngươi hãy tự mình mang đi!
(Thiền Cơ)
Đã biết Phật đất, vậy hãy tự mang Phật thật đi.