Dịch và hiệu chỉnh thơ Qủy Cốc toán mệnh
Lenam098
22/04/2017
Kính thưa các cô chú, anh chị,
Xin phép các bác tiền bối trong lĩnh vực Qủy cốc toán mệnh ạ,
Nhân thời gian rỗi, Lenam098 xin được mạo muội chuyển mấy bài thơ Qủy Cốc toán mệnh sang Quốc ngữ, mong được đóng góp chút ít cho diễn đàn, vì trên trình QCTM chỉ thấy dịch nghĩa mà chưa ai dịch thơ.
Vì thơ Qủy Cốc tiên sinh thâm sâu cô đọng, điển tích nhiều (có lẽ do vậy mà các bác chưa ai dịch ra thơ, để hầu bảo toàn ý nghĩa gốc), kiến thức của Lenam098 còn ít ỏi, chỉ bạo gan để đóng góp nhằm tranh thủ, không lãng phí thời gian nằm lăn lóc trong phòng, nếu có sai sót gì kính mong cô chú bác và các anh chị góp ý và chỉ bảo thêm để hiểu cho đúng hơn ạ.
1. Lưỡng đầu: NHÂM – CANH
HOÁN CỐT THÀNH TIÊN Cách
Đáo xứ vi gia vị thị gia
Sơn trung tối hảo tác sinh nhai
Nguyệt tòng hải thượng tam canh tĩnh
Nhạn quá vân biên vạn lý xa
Diễm diễm nùng phương hiểm ỷ nỉ
Trùng trùng sơ ảnh hỉ hoành tà
Túy miên kinh giác thân vô mộng
Tự cấp hàn tuyền chử nộn trà
Dịch: Cách ĐỔI CỐT THÀNH TIÊN
Nơi đến coi là nhà nhưng chưa phải là nhà
Trong núi là nơi rất tốt để sinh nhai
Vầng trăng trên bể canh ba tĩnh mịch
Nhạn qua ven mây muôn dặm xa
Hướng thơm nồng nàn nhưng e sương mù
Bóng thưa trùng trùng mừng được xuyên ngang
Ngủ say chợt tỉnh nhưng không phải mộng
Tự múc nước suối lạnh để nấu trà non
Nơi đến là là, chẳng phải nhà
Giữa non thật tốt sống đời ta
Vầng trăng treo biển canh ba tĩnh
Nhạn qua mây khói vạn trùng xa
Nồng nàn hương tỏa e mù thẳm
Trùng trùng sơ ảnh đón nắng tà
Giật mình say tỉnh thân đâu mộng
Tự dùng suối lạnh để pha trà
CƠ NGHIỆP (Cơ nghiệp)
Nam viên bắc trạch nhàn phong nguyệt
Nhân ngộ trùng sơn thủy kiến kim
Trú xứ bất như đương vận xứ
Thủy biên nhân tự vạn gia xuân
Dịch:
Vườn nam nhà bắc vui với gió trăng
Người gặp dãy núi mới thấy vàng
Nơi tạm trú chăng bằng nơi đang ở
Nơi bến nước người cảm thấy muôn nhà đều có vẻ như xuân
Vườn nam nhà bắc gió trăng nhàn
Người gặp non cao nước gặp vàng
Nơi ở chẳng bằng nơi đang ở
Bến nước vạn nhà xuân chứa chan
HUYNH ĐỆ (Anh em)
Viễn lịch thiên biên hồng nhạn quá
Nam lai các tự túc lư hoa
Ngô đồng diêu tự thu phong ác
Nguyệt lạc cô vân trục mộ nha
Dịch:
Xa thẳm bên trời hồng nhạn bay qua
Từ phía nam đến đều ngủ ở rừng lau
Lá ngô đồng rụng hết vì gió thu quái ác
Trăng lặng mây đơn như đuổi quạ chiều
Xa thẳm bên trời bóng nhạn qua
Phương Nam tìm đến ngủ lều hoa
Ngô đồng trút lá thu gió ác
Trăng lặng mây đơn đuổi bóng tà
HÀNH TÀNG (Sự nghiệp)
Nhất trùng hoan hỉ nhất trùng kinh
Tá thế nhân nhân tự hữu thành
Mạc thán thiếu niên vinh nhục sự
Mai hoa tuyết lý cánh hương thanh
Dịch:
Một lần vui mừng một lần sợ
Mượn thế nhờ người sẽ thành công
Đừng than thở chuyện vinh nhục lúc tuổi trẻ
Hoa mai trong tuyết càng thơm tho
Một lần hoan hỷ một lần kinh
Mượn sức người người tự sẽ thành
Đừng than niên thiếu bầu vinh nhục
Trong tuyết mai càng tỏa hương thanh
HÔN NHÂN (Vợ chồng)
Chuẩn nghĩ huề cầm thượng thúy lâu
Xuân lai uyên lữ hảo tương cầu
Chỉ nhân hoa lạc đa phong vũ
Dục độ thanh ba phiếm tiểu chu
Dịch:
Tính đem cây đàn lên lầu biếc
Qua xuân chim uyên sẽ đến tìm
Chỉ vì hoa rụng gặp mưa gió
Muốn dùng thuyền con vượt sóng biếc
Nghĩ cứ ôm đàn đến bên lầu
Xuân lại chim uyên ắt tương cầu
Chỉ vì mưa gió hoa rơi lạc
Mong lái thuyền con vượt sóng sâu
TỬ TỨC (Con cái)
Thu mộ viên trung tam quả thực
Tà chi lưu đắc phượng hoàng kỳ
Toàn bằng âm đức tài bồi lực
Hồng bạch chu hoàn vãng cảnh nghi
Dịch:
Cuối thu trong vườn ba quả chín
Cành nghiêng lưu được phượng hoàng đậu
Đều nhờ công vun trồng âm đức
Đỏ trắng thay nhau muộn lại tốt
Giữa vườn ba quả chín cuối thu
Cành nghiêng nên được phượng hoàng lưu
Đều bằng âm đức tài bồi đắp
Đỏ trắng xoay vòng cuối được thì
THU THÀNH (Mãn cuộc)
Chính sầu bạch hổ thiên biên quá
Độc thủ trùng quan ngọa bất minh
Hồi thủ tu hành kinh mộng giác
Thanh sơn lục thủy vấn tiền trình
Dịch:
Đáng lo phải tới bên miền cọp (Dần) trắng
Một mình giữ nơi trùng quan nằm chẳng thấy yên
Quay đầu lại nhìn việc tu hành sợ hãi như tỉnh giấc mộng
Non xanh nước biếc hỏi việc tương lai
Chính sầu Bạch Hổ đến miền biên
Nằm giữ một mình thật chẳng yên
Quay đầu tu tại hồi tỉnh sợ
Rừng xanh nước thẳm hỏi tiền trình
Xin phép các bác tiền bối trong lĩnh vực Qủy cốc toán mệnh ạ,
Nhân thời gian rỗi, Lenam098 xin được mạo muội chuyển mấy bài thơ Qủy Cốc toán mệnh sang Quốc ngữ, mong được đóng góp chút ít cho diễn đàn, vì trên trình QCTM chỉ thấy dịch nghĩa mà chưa ai dịch thơ.
Vì thơ Qủy Cốc tiên sinh thâm sâu cô đọng, điển tích nhiều (có lẽ do vậy mà các bác chưa ai dịch ra thơ, để hầu bảo toàn ý nghĩa gốc), kiến thức của Lenam098 còn ít ỏi, chỉ bạo gan để đóng góp nhằm tranh thủ, không lãng phí thời gian nằm lăn lóc trong phòng, nếu có sai sót gì kính mong cô chú bác và các anh chị góp ý và chỉ bảo thêm để hiểu cho đúng hơn ạ.
1. Lưỡng đầu: NHÂM – CANH
HOÁN CỐT THÀNH TIÊN Cách
Đáo xứ vi gia vị thị gia
Sơn trung tối hảo tác sinh nhai
Nguyệt tòng hải thượng tam canh tĩnh
Nhạn quá vân biên vạn lý xa
Diễm diễm nùng phương hiểm ỷ nỉ
Trùng trùng sơ ảnh hỉ hoành tà
Túy miên kinh giác thân vô mộng
Tự cấp hàn tuyền chử nộn trà
Dịch: Cách ĐỔI CỐT THÀNH TIÊN
Nơi đến coi là nhà nhưng chưa phải là nhà
Trong núi là nơi rất tốt để sinh nhai
Vầng trăng trên bể canh ba tĩnh mịch
Nhạn qua ven mây muôn dặm xa
Hướng thơm nồng nàn nhưng e sương mù
Bóng thưa trùng trùng mừng được xuyên ngang
Ngủ say chợt tỉnh nhưng không phải mộng
Tự múc nước suối lạnh để nấu trà non
Nơi đến là là, chẳng phải nhà
Giữa non thật tốt sống đời ta
Vầng trăng treo biển canh ba tĩnh
Nhạn qua mây khói vạn trùng xa
Nồng nàn hương tỏa e mù thẳm
Trùng trùng sơ ảnh đón nắng tà
Giật mình say tỉnh thân đâu mộng
Tự dùng suối lạnh để pha trà
CƠ NGHIỆP (Cơ nghiệp)
Nam viên bắc trạch nhàn phong nguyệt
Nhân ngộ trùng sơn thủy kiến kim
Trú xứ bất như đương vận xứ
Thủy biên nhân tự vạn gia xuân
Dịch:
Vườn nam nhà bắc vui với gió trăng
Người gặp dãy núi mới thấy vàng
Nơi tạm trú chăng bằng nơi đang ở
Nơi bến nước người cảm thấy muôn nhà đều có vẻ như xuân
Vườn nam nhà bắc gió trăng nhàn
Người gặp non cao nước gặp vàng
Nơi ở chẳng bằng nơi đang ở
Bến nước vạn nhà xuân chứa chan
HUYNH ĐỆ (Anh em)
Viễn lịch thiên biên hồng nhạn quá
Nam lai các tự túc lư hoa
Ngô đồng diêu tự thu phong ác
Nguyệt lạc cô vân trục mộ nha
Dịch:
Xa thẳm bên trời hồng nhạn bay qua
Từ phía nam đến đều ngủ ở rừng lau
Lá ngô đồng rụng hết vì gió thu quái ác
Trăng lặng mây đơn như đuổi quạ chiều
Xa thẳm bên trời bóng nhạn qua
Phương Nam tìm đến ngủ lều hoa
Ngô đồng trút lá thu gió ác
Trăng lặng mây đơn đuổi bóng tà
HÀNH TÀNG (Sự nghiệp)
Nhất trùng hoan hỉ nhất trùng kinh
Tá thế nhân nhân tự hữu thành
Mạc thán thiếu niên vinh nhục sự
Mai hoa tuyết lý cánh hương thanh
Dịch:
Một lần vui mừng một lần sợ
Mượn thế nhờ người sẽ thành công
Đừng than thở chuyện vinh nhục lúc tuổi trẻ
Hoa mai trong tuyết càng thơm tho
Một lần hoan hỷ một lần kinh
Mượn sức người người tự sẽ thành
Đừng than niên thiếu bầu vinh nhục
Trong tuyết mai càng tỏa hương thanh
HÔN NHÂN (Vợ chồng)
Chuẩn nghĩ huề cầm thượng thúy lâu
Xuân lai uyên lữ hảo tương cầu
Chỉ nhân hoa lạc đa phong vũ
Dục độ thanh ba phiếm tiểu chu
Dịch:
Tính đem cây đàn lên lầu biếc
Qua xuân chim uyên sẽ đến tìm
Chỉ vì hoa rụng gặp mưa gió
Muốn dùng thuyền con vượt sóng biếc
Nghĩ cứ ôm đàn đến bên lầu
Xuân lại chim uyên ắt tương cầu
Chỉ vì mưa gió hoa rơi lạc
Mong lái thuyền con vượt sóng sâu
TỬ TỨC (Con cái)
Thu mộ viên trung tam quả thực
Tà chi lưu đắc phượng hoàng kỳ
Toàn bằng âm đức tài bồi lực
Hồng bạch chu hoàn vãng cảnh nghi
Dịch:
Cuối thu trong vườn ba quả chín
Cành nghiêng lưu được phượng hoàng đậu
Đều nhờ công vun trồng âm đức
Đỏ trắng thay nhau muộn lại tốt
Giữa vườn ba quả chín cuối thu
Cành nghiêng nên được phượng hoàng lưu
Đều bằng âm đức tài bồi đắp
Đỏ trắng xoay vòng cuối được thì
THU THÀNH (Mãn cuộc)
Chính sầu bạch hổ thiên biên quá
Độc thủ trùng quan ngọa bất minh
Hồi thủ tu hành kinh mộng giác
Thanh sơn lục thủy vấn tiền trình
Dịch:
Đáng lo phải tới bên miền cọp (Dần) trắng
Một mình giữ nơi trùng quan nằm chẳng thấy yên
Quay đầu lại nhìn việc tu hành sợ hãi như tỉnh giấc mộng
Non xanh nước biếc hỏi việc tương lai
Chính sầu Bạch Hổ đến miền biên
Nằm giữ một mình thật chẳng yên
Quay đầu tu tại hồi tỉnh sợ
Rừng xanh nước thẳm hỏi tiền trình
