Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
Tứ Thư (四書
Sì shū) là bốn tác phẩm kinh điển của
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
, được
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
thời
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
lựa chọn. Chúng bao gồm:
Thông thường người ta hay nói là:
Tứ Thư Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
.
Tứ Thư và Ngũ Kinh hợp lại làm 9 bộ sách chủ yếu của
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
. Các sách này còn là những tác phẩm văn chương cổ điển của
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
.
Sự học của Nho giáo có nhiều lý tưởng cao siêu, nhưng có thể nói một cách vắn tắt là:
sự học chú trọng ở luân thường đạo lý, chủ trương biến hóa tùy thời, sự vụ thực tế nên không bàn đến những cái viển vông ngoài sinh hoạt của con người nơi trần thế.
Ngũ Kinh (五經
Wǔjīng) là năm quyển kinh điển trong
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
dùng làm nền tảng trong
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
. Theo truyền thuyết, năm quyển này đều được
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
soạn thảo hay hiệu đính. Sách kinh điển gồm hai bộ: Ngũ Kinh và
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
. Năm quyển Ngũ Kinh gồm có:
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
(詩經 Shī Jīng): sưu tập các bài thơ dân gian có từ trước Khổng Tử, nói nhiều về tình yêu nam nữ. Khổng Tử san định thành 300 thiên nhằm giáo dục mọi người tình cảm trong sáng lành mạnh và cách thức diễn đạt rõ ràng và trong sáng. Một lần, Khổng Tử hỏi con trai "học Kinh Thi chưa?", người con trả lời "chưa". Khổng Tử nói "Không học Kinh Thi thì không biết nói năng ra sao" (sách Luận ngữ).
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
(書經 Shū Jīng): ghi lại các truyền thuyết, biến cố về các đời vua cổ có trước Khổng Tử. Khổng Tử san định lại để các ông vua đời sau nên theo gương các minh quân như Nghiêu, Thuấn chứ đừng tàn bạo như Kiệt, Trụ.
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
(禮記 Lǐ Jì): ghi chép các lễ nghi thời trước. Khổng Tử hiệu đính lại mong dùng làm phương tiện để duy trì và ổn định trật tự. Khổng Tử nói: "Không học Kinh Lễ thì không biết đi đứng ở đời" (sách Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
).
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
(易經 Yì Jīng): nói về các tư tưởng triết học của người Trung Hoa cổ đại dựa trên các khái niệm Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
, Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
,... Đời Chu, Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
đặt tên và giải thích các quẻ của bát quái gọi là Thoán từ. Chu Công Đán giải thích chi tiết nghĩa của từng hào trong mỗi quẻ gọi là Hào từ. Kinh Dịch thời Chu gọi là Chu Dịch. Khổng Tử giảng giải rộng thêm Thoán từ và Hào từ cho dễ hiểu hơn và gọi là Thoán truyện và Hào truyện.
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
(春秋 Chūn Qiū): ghi lại các biến cố xảy ra ở Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
, quê của Khổng Tử. Khổng Tử không chỉ ghi chép như một sử gia mà theo đuổi mục đích trị nước nên ông chọn lọc các sự kiện, ghi kèm các lời bình, sáng tác thêm lời thoại để giáo dục các bậc vua chúa. Ông nói: "Thiên hạ biết đến ta bởi kinh Xuân Thu, thiên hạ trách ta cũng sẽ ở kinh Xuân Thu này". Đây là cuốn kinh Khổng Tử tâm đắc nhất, xuân thu có nghĩa là Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
và Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
, ý nói những sự việc xảy ra.
Ngoài ra còn có
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
do
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
hiệu đính nhưng về sau bị
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn
đốt mất, chỉ còn lại một ít làm thành một thiên trong Kinh Lễ gọi là Nhạc ký. Như vậy Lục kinh chỉ còn có Ngũ kinh.