“Tài chính thế này thì đầu tư công chia tiền kiểu gì?”
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã nói như vậy tại phiên họp chiều 7.3, của Ủy ban thường vụ Quốc hội khi cho ý kiến về báo cáo, kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2011-2015; kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2016-2020; kế hoạch tài chính 5 năm 2016-2020; kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2016-2020...
Tốc độ tăng chi cao hơn tốc độ tăng thu
Trình bày Báo cáo kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2016-2020, Bộ trưởng Bộ kế hoạch và đầu tư Bùi Quang Vinh cho biết, dự kiến tổng vốn đầu tư phát triển nguồn NSNN giai đoạn này là 1.846.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, tổng nhu cầu vốn đầu tư phát triển nguồn NSNN do các Bộ ngành và địa phương đề xuất khoảng 4 triệu tỷ đồng, gấp 20,5 lần kế hoạch năm 2015, gấp 2,1 lần khả năng cân đối vốn 5 năm giai đoạn 2016-2020.
Sau khi chỉ rõ tổng mức ngân sách trung ương trung hạn 5 năm 2016-2020 (vốn trong nước) chỉ đáp ứng được khoản 30% nhu cầu đầu tư của cả nước. Số vốn ứng trước chưa bố trí được nguồn thanh toán còn khá lớn so với khả năng cân đối vốn NSNN trong 5 năm tới, Bộ trưởng Vinh nói: “
Với tình hình kinh tế vĩ mô ổn định như hiện nay và khả năng cân đối nợ công, Chính phủ trình Quốc hội (QH) cho phép phát hành 200 nghìn tỷ đồng vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2017-2020 để bổ sung cho đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội”.
Bộ trưởng Vinh cũng nhìn nhận, đối với các dự án của một số Bộ, ngành trung ương, địa phương có số nợ đọng xây dựng cơ bản, số vốn ứng trước nguồn ngân sách trung ương lớn, nếu trong kế hoạch trung hạn bố trí để thanh toán hết số nợ và số ứng trước thì sẽ không còn nguồn để đối ứng các chương trình, dự án ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ, bố trí vốn cho các dự án chuyển tiếp và thực hiện các mục tiêu khác, thậm chí sẽ không còn nguồn để khởi công mới.
Trong khi đó, trình bày báo cáo của Chính phủ về kế hoạch tài chính 2016 - 2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, chỉ tiêu nợ Chính phủ vượt trần (50% GDP), chủ yếu một mặt là do GDP thực tế theo giá hiện hành năm 2015 giảm mạnh. Theo Bộ trưởng Dũng, nếu duy trì tỷ lệ bội chi ngân sách Nhà nước và hạn mức cấp bảo lãnh Chính phủ theo phương án hiện hành sẽ dẫn đến việc chỉ tiêu nợ công trên GDP vượt trần trong các năm 2016 –2017.
Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính ngân sách Phùng Quốc Hiển nhận định, có nhiều dấu hiệu khó khăn trong vấn đề nợ công cần được Chính phủ phân tích và làm rõ để có biện pháp tăng cường quản lý. “Với thực trạng tốc độ tăng chi cao hơn tốc độ tăng thu, dẫn đến bội chi ngân sách nhà nước vẫn ở mức cao, cân đối ngân sách nhà nước ngày càng khó khăn là tất yếu” - ông Hiển nêu rõ.
Cũng theo ông Hiển, thực tế trong cân đối ngân sách Nhà nước đã phát sinh nhiều khó khăn về huy động vốn, nhất là vốn trái phiếu Chính phủ dài hạn, đòi hỏi Chính phủ phải có chiến lược dài hạn trong việc huy động, quản lý, sử dụng và kế hoạch vay, trả nợ của Chính phủ.
Thoái vốn tại doanh nghiệp nhà nước mới chỉ đạt 5%
Giải trình về việc thiếu tiền chi cho đầu tư phát triển, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, bội chi ngân sách nhà nước vẫn ở mức cao là do tăng chi đầu tư, vì vậy cho nên cần lấy tiền bán cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước (DNNN) để chi cho đầu tư phát triển. Vốn nhà nước tại các doanh nghiệp là trên 1 triệu 300 ngàn tỷ đồng nhưng đến nay mới thoái vốn được trên 5%, vì vậy tới đây cổ phần hóa phải làm mạnh hơn nữa.
Về vấn đề nợ công, ông Hiển cho rằng bây giờ cần xem QH có quyết nâng mức trần nợ công của Chính phủ lên từ 50 lên 55% hay không?, bởi trước đây QH quyết là 50% nhưng bây giờ đã là 50,3% rồi, tức là vượt 0,03%. “Bây giờ phải xem mức tăng trưởng đặt ra liệu có đạt vào năm 2020 hay không? Nếu trong điều hành GDP không đạt thì Chính phủ phải hạ khả năng chi tiêu. Nếu chúng ta vẫn khống chế mức trần nợ công 50% như cũ thì buộc phải giảm bội chi. Theo Nghị quyết của Đại hội Đảng 12 vừa rồi, đến năm 2020 bội chi là 4%. Đã giảm bội chi thì phải tăng thu lên. Phải điều chỉnh bằng chính sách thuế, các chính sách thuế nào hoãn, giảm thì xem xét lại thì mới cân đối được và giữ được bội chi. Nếu không tính toán kỹ thì chúng ta sẽ khó khăn, tốc độ tăng trưởng không đạt được 6,5-7%.” - ông Hiển phân tích.
Về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, bội chi phải giữ đến năm 2020 là khoảng 4%. Bây giờ đang là 6,11%, nếu tính nợ công theo luật mới là khoảng 8% thì đến năm 2020 phải khoảng 4%. “
Làm sao nợ nần trong 5 năm tới phải tốt đẹp hơn chứ, năm vừa qua thấy rất căng thẳng, 1 vài năm tới thấy khả năng trả nợ rất là khó khăn. Tài chính thế này thì đầu tư công chia tiền kiểu gì? Nguồn thu tính giá dầu là 40 USD vậy tổng nguồn thu, chi 5 năm tới tính như thế nào? mà bây giờ đã tính đầu tư công. Phân bổ dễ hơn kiếm tiền, quan trong có tiền mà phân bổ không?. Các Bộ trưởng phải rõ thì thường vụ mới “gật gù” được” - Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ.
Về vấn đề tăng thu theo Bộ trưởng Dũng, nếu không điều chỉnh 8 chính sách thuế thì số thu sẽ giảm 450 ngàn tỷ đồng. “Vừa qua giá dầu giảm cho nên thu nội địa tăng gấp 2 nhưng vẫn phải bù, bây giờ không thể tăng thu được nữa. Chúng tôi rất là lo” – Bộ trưởng Dũng nói.
Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn