65 replies to this topic

[NhaNong]

Sáng ngủ dậy bật TV lên, làm gì thì làm nhưng tai vẫn nghe, mắt vẫn ngóng bản tin "Thời Tiết Nông Vụ" rồi đi đâu mới đi.

Cơ mà nghe thì nghe, ngóng thì ngóng vẫn không thấy đủ thỏa mãn.

Dự báo trên TV chỉ trước một vài ba ngày - Nông dân thì cần dự báo xa hơn, hàng tuần hàng tháng để lên kế hoạch gieo trồng.

Hôm nay, theo "Hiệp kỷ biện phương thư" nhằm ngày lành tháng đẹp mở top này, mong muốn các bác có bất cứ kinh nghiệm hay phương pháp gì mà giúp nhà nông dự báo xa được thời tiết thì đóng góp vào vào chủ đề cho chủ đề thêm phong phú.

Nhà nông xin chân thành cảm ơn !

_________________________________

Hiệp kỷ biện phương thư, Tiết tháng 9, ngày Bính Tuất"

BÍNH TUẤT Ốc thượng Thổ - Bảo - Kiến nhật 23
* Cát thần: Thiên đức, Nguyệt đức, Mẫu thương, Thủ nhật, Thiên mã.
* Hung thần: Nguyệt kiến, Tiểu thời, Thổ phủ, Bạch hổ.
* Nên: Cúng tế, cầu phúc, cầu tự, dâng biểu sớ, nhận phong tước vị, họp thân hữu, xuất hành, lên quan nhậm chức, gặp dân, đính hôn, ăn hỏi, cưới gả, di chuyển, giải trừ, mời thầy chữa bệnh, cắt may, dựng cột gác xà, nạp tài, chăn nuôi, nạp gia súc, an táng.
* Kiêng: Đắp đê, tu tạo động thổ, sửa kho, xếp đặt buồng đẻ, khơi mương đào giếng, đặt cối đá, sửa tường sửa đường, dỡ nhà phá tường, chặt cây, săn bắn, đánh cá, gieo trồng, phá thổ.

[NhaNong]

CA DAO - TỤC NGỮ DỰ BÁO THỜI TIẾT, KHÍ HẬU

Rễ Si(Sanh) mọc trắng, điềm nắng đã đến,

Rễ Si(Sanh) ra trắng chẳng nắng được đâu.

“Đầu măng ngã gục vào hè

Nương nhờ vào mẹ kẻo e bão về “

Kiến đen tha trứng lên cao,

Thế nào cũng có mưa rào rất to.

Kiến bò từ dưới lên cao

Mang theo cơm gạo gây nên mưa rào.

Đường đi kiến đắp thành bờ,

chẳng mưa thì gió còn ngờ vực chi.

Kiến cánh vỡ tổ bay ra,

Bão táp mưa sa tới gần

Chuồn chuồn bay thấp thì mưa

Bay cao thì nắng bay vừa trời râm.

+ Kiến đắp thành thì bão

Kiến ẵm con chạy vào thì mưa.

+ Qụa tắm thì ráo, Sáo tắm thì mưa.

+ Gió heo may chuồn chuồn bay thì bão

+ Cóc nghiến răng trời đang nắng thì mưa.

+ Êch kêu om om, ao chôm đầy nước.

“Qụa tắm thì ráo, Sáo tắm thì mưa “

+ Bạn chài thợ lái bảo nhau

mống đông chớp lạch quay mau về nhà.

+Rán mỡ gà có nhà thì giữ.

Hay: Đông rắc tía tía màu hồng

Gọi con thủ thỉ bảo chồng nhỏ to

Nhà em tìm kiếm cây to

Chống nhà tránh bão đỡ lo sau này.

+ Cha chết không lo bằng đỏ lò tây bắc.

+ Giông bể Đông bắt nồi rang thóc

Giông bể tây đổ thóc ra phơi.

+ Mây kéo xuống bể thì nắng chang chang

Mây kéo lên ngàn thì mưa như trút.

+ Chớp đằng đông nước đồng tràn ngập

Chớp đằng tây mua dây mà tát.

+ Mống dài trời lụt, mống cụt trời mưa.

+ Trăng quần thì hạn, trăng tán thì mưa.

Mặt trăng má đỏ

Trời đã sắp mưa.

+ Trên trời có vẩy tê tê

Là mưa sắp sửa kéo về nay mai

+ Trời oi đen sẫm sấm sét tới nơi

Mưa tháng 7, gãy cành Trám

Nắng tháng 8, rám trái bưởi

+ Lúa chiêm lấp ló đầu bờ

Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên.

+ Mồng chín tháng chín có mưa

Anh em ta sắm sửa cày bừa làm ăn.

+ Ba ngày gió nam mùa màng mất trắng

+ Chiều chiều mây phủ Sơn Trà

Sóng xô Cửa Đại trời đà chuyển mưa.

+ Lập thu mới cấy lúa mùa

Khác nào hương khói lên chùa cầu con.

+ Cày ruộng tháng năm xem trăng rằm tháng tám .

+ Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng,

Ngày tháng mười chưa cười đã tối.

Nguồn:

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

[simson]

Bước sang tháng sáu giá chân,
Tháng chạp nằm trần chân đổ mồ hôi..

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

)

Em khoái tục ngữ ca dao . Đây là kinh nghiệm của cha ông đúc kết
Sản phẩm của lúa nước đây mà!

[Quách Ngọc Bội]

Một ngôi sao, một ao nước.

Câu này rất hiểm vì có sử dụng thủ pháp chơi chữ. Nếu hiểu chữ "một" là lượng từ trong tiếng Việt thì không ổn vì nó mâu thuẫn với câu "Nhiều sao ắt nắng, vắng sao thì mưa".
Chữ "một" này không phải là lượng từ chỉ số lượng mà là âm Hán Việt của chữ Một 沒 nghĩa là không có, mất đi, vắng bóng, ẩn, lặn, chìm, ngập,...
Cho nên câu trên mang nghĩa:
Không có ngôi sao, ngập chìm ao nước.
Ám chỉ sẽ có mưa lớn.

[ThankAll]

Tháng giêng bước sang tháng hai
Mưa xuân lác đác hoa nhài nở ra
Tháng hai bước sang tháng ba
Mưa rào mát mẻ nở hoa đầy cành.
Tháng tư mưa thật là nhanh
Liệu mưa có bớt thư tình đưa ai.
Tháng năm tháng sáu mưa dài
Bước sang tháng bảy tiết trời mưa ngâu
Nhớ ai như vợ chồng Ngâu
Một năm mới gặp mặt nhau một lần.
Tháng tám mưa khắp xa gần
Bước sang tháng chín đúng tuần mưa rơi
Tháng mười mưa ít đi rồi
Nắng hanh trời biếc cho tươi má hồng.
Một chạp là tiết mùa đông
Mưa phùn đêm vắng trong lòng lạnh thay
Bài mưa anh đã học đây
Mối tình dào dạt đêm chầy như mưa!

[NhaNong]

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

QuachNgocBoi, on 06/11/2015 - 01:00, said:

Một ngôi sao, một ao nước.

Câu này rất hiểm vì có sử dụng thủ pháp chơi chữ. Nếu hiểu chữ "một" là lượng từ trong tiếng Việt thì không ổn vì nó mâu thuẫn với câu "Nhiều sao ắt nắng, vắng sao thì mưa".
Chữ "một" này không phải là lượng từ chỉ số lượng mà là âm Hán Việt của chữ Một 沒 nghĩa là không có, mất đi, vắng bóng, ẩn, lặn, chìm, ngập,...
Cho nên câu trên mang nghĩa:
Không có ngôi sao, ngập chìm ao nước.
Ám chỉ sẽ có mưa lớn.

Thầy không phân tích thì em cho là câu này vô nghĩa, không giá trị, dễ bị bỏ qua.

Thầy phân tích câu này rất hay, sau này em biên tập thành eBook, hy vọng giải thích được hết các câu ca dao tục ngữ về thời tiết, không để kinh nghiệm của các cụ bị mai một.

Kính mời Thầy trích dẫn, giải thích thêm !

Sửa bởi NhaNong: 06/11/2015 - 01:50

[NhaNong]

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

Hennessy, on 06/11/2015 - 01:04, said:

Tháng giêng bước sang tháng hai
................
Mối tình dào dạt đêm chầy như mưa!

Cảm nhận của tôi là bài ca dao này rất hay, vừa nói nên đặc tính mưa theo tháng theo mùa ở miền bắc nước ta, lại thêm tình cảm vô cùng lãng mạn !

Nếu biên tập eBook, nhất định tôi sẽ đưa bài này vào các trang đầu.

Cảm ơn bạn !

Sửa bởi NhaNong: 06/11/2015 - 01:54

[NhaNong]

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

simson, on 06/11/2015 - 00:55, said:

Bước sang tháng sáu giá chân,
Tháng chạp nằm trần chân đổ mồ hôi..

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

)

Em khoái tục ngữ ca dao . Đây là kinh nghiệm của cha ông đúc kết
Sản phẩm của lúa nước đây mà!

Tôi cũng khoái như bạn !

Xin cảm ơn !

[Quách Ngọc Bội]

Bổ xung đoạn đầu của bài ca dao này cho đủ

Mưa từ trong Quảng mưa ra
Mưa khắp Hà Nội mưa ra Hải Phòng.
Hạt mưa trong thực là trong
Mưa xuống sông Hồng mưa cả mọi nơi
Hạt mưa vẫn ở trên trời
Mưa xuống hạ giới cho người làm ăn.
Tháng giêng là tiết mưa xuân
Đẹp người thục nữ thanh tân má hồng.
Muốn cho đây đấy vợ chồng
Hay còn quyết chí một lòng chờ ai?

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

Hennessy, on 06/11/2015 - 01:04, said:

Tháng giêng bước sang tháng hai
Mưa xuân lác đác hoa nhài nở ra
Tháng hai bước sang tháng ba
Mưa rào mát mẻ nở hoa đầy cành.
Tháng tư mưa thật là nhanh
Liệu mưa có bớt thư tình đưa ai.
Tháng năm tháng sáu mưa dài
Bước sang tháng bảy tiết trời mưa ngâu
Nhớ ai như vợ chồng Ngâu
Một năm mới gặp mặt nhau một lần.
Tháng tám mưa khắp xa gần
Bước sang tháng chín đúng tuần mưa rơi
Tháng mười mưa ít đi rồi
Nắng hanh trời biếc cho tươi má hồng.
Một chạp là tiết mùa đông
Mưa phùn đêm vắng trong lòng lạnh thay
Bài mưa anh đã học đây
Mối tình dào dạt đêm chầy như mưa!

Và có còn có cả bài ca dao họa lại bài trên là:

Bất kỳ sớm tối chiều trưa
Mưa khắp Hà Nội rồi mưa Hải Phòng
Hạt mưa vừa mát vừa trong
Mưa xuống sông Hồng, mưa khắp mọi nơi
Hạt mưa chính ở trên trời
Mưa xuống Hà Nội là nơi cõi trần
Giêng hai lác đác mưa xuân
Hây hẩy mưa bụi, dần dần mưa sa
Hạt mưa vào giếng Ngọc Hà
Hạt thì vào nhị bông hoa mới trồi
Tháng năm, tháng sáu mưa mòi
Bước sang tháng bẩy sụt sùi mưa Ngâu
Thương thay cho vợ chồng Ngâu
Mỗi năm chỉ gặp mặt nhau một lần
Tháng tám mưa khắp xa gần
Bước sang tháng chín đúng tuần mưa rươi
Tháng mười mưa ít đi rồi
Nắng hanh trời biếc cho tươi má hồng
Một, chạp là tiết mùa đông
Mưa phùn đêm vắng trong lòng lạnh thay
Bài mưa anh đã họa đầy
Mối tình dào dạt đêm chày như mưa.

[Quách Ngọc Bội]

Trích dẫn

+ Chiều chiều mây phủ Sơn Trà

Sóng xô Cửa Đại trời đà chuyển mưa.

Có 1 hiện tượng mây tụ đỉnh núi thì ắt hẳn sẽ có mưa, ca dao tục ngữ các vùng miền đều áp dụng:

Tam Đảo đội mũ, nước lũ sẽ về (Bắc Bộ)

Rú Hống đeo đai, rú Cài đội mạo (Nghệ An; rú là rừng, núi... Hống = Hồng Lĩnh; Mạo = mão = mũ)

Bao giờ Đại Huệ mang tơi
Rú Đụn đội nón thì trời mới mưa (Nghệ An; tơi = áo tơi)

Bao giờ ngàn Hống mang tơi
Rú Thành đội mạo thì trời hẳn mưa (Nghệ An)

Bao giờ Hòn Đỏ mang tơi
Hòn Hèo đội mũ thì trời sắp mưa (Khánh Hòa)

[simson]

Cái này có phải thiên văn khổng nhỉ? Nó có kèm thiên tượng địa tượng, trời đất ứng kỳ báo hiệu.

Bác Quách sưu tầm được nhiều ca dao tục ngữ quá. Mấy cái này ngày xưa vẫn thường được nghe, nhưng giờ có tivi nên cũng mai một đi nhiều.

Cơn mưa xoay gió chó chạy không kịp.
Khi chạy cơn mưa mà bỗng gió chuyển hướng thì trời chạy..

[Quách Ngọc Bội]

Trích dẫn

Lúa chiêm lấp ló đầu bờ

Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên.

Câu này không phải để dự báo thời tiết, mà là dự báo tình trạng phát triển của cây lúa và nông sản.
Sấm sét có tác dụng như phản ứng điện phân tạo ra các sản phẩm Đạm (N) Lân (P) tự nhiên, tan vào trong nước mưa rơi xuống khiến cho lúa má với cây cối tươi tốt mà phát triển mạnh như phất cờ mà lên.

Trích dẫn

Rán mỡ gà có nhà thì giữ.

Hay:

Đông rắc tía tía màu hồng

Gọi con thủ thỉ bảo chồng nhỏ to

Nhà em tìm kiếm cây to

Chống nhà tránh bão đỡ lo sau này.

Cái chữ "Rán" phải gọi là "Ráng" mới đúng, vì đây là chỉ hiện tượng màu sắc của đám mây, do ảnh hưởng khúc xạ và tán xạ của ánh sáng qua hơi nước tụ hội nhiều mà tạo thành. Nó cũng có bản chất giống như câu "Trăng tán thì mưa".

Trong môn TVĐS có sao Lưu Hà cũng là ráng mây ráng chiều, nếu hội các sát hung tinh thì Nam mắc nạn chết đường, nữ thường lâm sản nạn, hội thêm các bộ sao hung sát có thủy tính thì tai nạn chết đuối.

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

simson, on 06/11/2015 - 12:52, said:

Cái này có phải thiên văn khổng nhỉ? Nó có kèm thiên tượng địa tượng, trời đất ứng kỳ báo hiệu.

Bác Quách sưu tầm được nhiều ca dao tục ngữ quá. Mấy cái này ngày xưa vẫn thường được nghe, nhưng giờ có tivi nên cũng mai một đi nhiều.

Cơn mưa xoay gió chó chạy không kịp.
Khi chạy cơn mưa mà bỗng gió chuyển hướng thì trời chạy..

Mùa vụ gắn liền với Thời Tiết, mà Thời Tiết thì gắn liền với các hiện tượng Thiên Văn, mà Thiên Văn thì gắn liền với Lịch Pháp, rồi Lịch Pháp lại gắn liền với Thời Tiết và Mùa Vụ,... đại khái chúng là bà con họ hàng của nhau, thậm chí còn liên quan đến thịnh trị hay loạn lạc của thế gian, vì ngày xưa nếu mất mùa thì thường sinh ra nạn trộm cắp cướp bóc, giặc giã nổi lên, loạn lạc xảy ra,...

Tôi có sách cứng lẫn sách mềm chừng khoảng hơn một chục cuốn Ca Dao, Tục Ngữ, Thành Ngữ.

[simson]

Nó kiểu như phản ứng dây chuyền bác nhỉ, hạn hán, dịch bệnh, mất mùa, đói kém, chộm cướp..
Cháu thấy có câu Mống đông..Mống tây , nhưng không biết Mống ở đây là như nào , bác Quách nói thêm đi.

[FM_daubac]

Mống tức là cầu vồng do khúc xạ ánh sáng và hơi nước trong không khí.

Mống dài thì nằng; mống ngắn thì mưa.

[simson]

Vâng, cháu cảm ơn bác! Cầu vồng nó vẫn thường phân danh giới hai bên mưa nắng bác nhỉ.

Vảy mại thì mưa, Bối bừa thời nắng.

Có những đám mây hình vảy thì báo hiệu trời nắng.

Còn mây hình bối bừa thì trời nắng. Chắc vậy.